Το κοινό Πρόγραμμα Σπουδών για τις Ξένες Γλώσσες στο Γενικό Λύκειο (ΠΣ-ΓΛ)
αφορά τις γλώσσες που περιλαμβάνονται στα ισχύοντα ωρολόγια προγράμματα και
συγκεκριμένα την αγγλική γλώσσα, η οποία είναι υποχρεωτική σε όλες τις τάξεις του
Γενικού Λυκείου, καθώς επίσης τη γαλλική και τη γερμανική γλώσσα, οι οποίες
προσφέρονται κατ’ επιλογήν στην Α και Β Λυκείου. Μέσω του ΠΣ-ΓΛ είναι δυνατή η
πλαισίωση και επιπλέον γλωσσών που μπορεί να συμπεριληφθούν στο μέλλον στα
ωρολόγια προγράμματα του Γενικού Λυκείου.
Γενικοί Στόχοι
Σε συνέχεια του Ενιαίου Προγράμματος Σπουδών για τις Ξένες Γλώσσες στο Δημοτικό
και το Γυμνάσιο (ΕΠΣ-ΞΓ), το Πρόγραμμα Σπουδών για τις Ξένες Γλώσσες στο Γενικό Λύκειο
(ΠΣ-ΓΛ) είναι κοινό για όλες τις ξένες γλώσσες του Γενικού Λυκείου και αποτελεί εργαλείο
για τη διδασκαλία και μάθηση κοινωνικά προσδιορισμένης χρήσης της γλώσσας με σκοπό
την ανάπτυξη ικανοτήτων κατανόησης και παραγωγής νοημάτων, όπως αυτά δηλώνονται
στο κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο παραγωγής τους μέσω διαφορετικών ειδών γραπτών και
προφορικών κειμένων. Η ανάπτυξη επικοινωνιακής ικανότητας, γλωσσικής επίγνωσης,
διαπολιτισμικής συνείδησης και διαμεσολαβητικής ικανότητας των μαθητών/-τριών του
Γενικού Λυκείου πραγματοποιείται μέσω της ανάπτυξης γενικότερων γνώσεων σχετικά με
τη δομή και τη λειτουργία της εκάστοτε γλώσσας σε διαφορετικές κοινωνικές συνθήκες και
περιστάσεις επικοινωνίας. Στο ΠΣ-ΓΛ προδιαγράφονται οι προσδοκώμενοι επικοινωνιακοί
στόχοι και οργανώνεται η γλωσσική ύλη ανά επίπεδο επικοινωνιακής γλωσσικής επάρκειας
με βάση την εξάβαθμη κλίμακα του Συμβουλίου της Ευρώπης. Το ΠΣ-ΓΛ έχει ως αφετηρία
τα μαθησιακά αποτελέσματα, δηλαδή όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζει, να κατανοεί και να
μπορεί να εφαρμόσει ο/η μαθητής/-τρια με την ολοκλήρωση κάθε μαθησιακής
διαδικασίας. Κατά συνέπεια, όλες οι παράμετροι της διδακτικής και μαθησιακής
διαδικασίας εξαρτώνται από τον καθορισμό των Προσδοκώμενων Μαθησιακών
Αποτελεσμάτων (ΠΜΑ).
Ειδικοί Στόχοι
Το ΠΣ-ΓΛ υιοθετεί τους δείκτες επικοινωνιακής επάρκειας του Κοινού Ευρωπαϊκού
Πλαισίου Αναφοράς για τις Γλώσσες (Συμβούλιο της Ευρώπης, 2020) σε συνδυασμό με την
ανάπτυξη δεξιοτήτων πολυγραμματισμού και ψηφιακού γραμματισμού. Οι παραπάνω
αρχές εφαρμόζονται στην ανάπτυξη Θεματικών Πεδίων, επιμέρους Θεματικών Ενοτήτων,
αναλυτικών περιγραφών των προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων και οριζόντιας
σύνδεσής τους με ενδεικτικές δραστηριότητες ανά επίπεδο γλωσσομάθειας. Πιο
συγκεκριμένα, η περιγραφή των προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων στο ΠΣ-ΓΛ
συνίσταται σε αναλυτικές δηλώσεις σχετικά με τις επικοινωνιακές γλωσσικές ενέργειες ή
δράσεις που αναμένεται να είναι σε θέση να πραγματοποιούν οι μαθητές/-τριες σε κάθε επίπεδο γλωσσομάθειας, προκειμένου να θεωρούνται επαρκείς χρήστες της γλώσσας στο
συγκεκριμένο επίπεδο. Η κάθε δήλωση προσδοκώμενου μαθησιακού αποτελέσματος είναι
στην πραγματικότητα ένας «περιγραφικός» δείκτης (περιγραφητής) της επικοινωνιακής
επάρκειας των μαθητών/-τριών. Οι γενικοί και ειδικοί περιγραφητές του ΠΣ-ΓΛ
προσδιορίζουν τις ενέργειες ή δράσεις τις οποίες πρέπει να είναι σε θέση να
πραγματοποιούν οι μαθητές/-τριες ανά επίπεδο γλωσσομάθειας, καθώς και τα γλωσσικά
μέσα τα οποία θα πρέπει να μπορούν να χρησιμοποιούν προκειμένου να επικοινωνούν
αποτελεσματικά σε ποικίλα κοινωνικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα.
Πιο συγκεκριμένα, οι ενέργειες ή δράσεις που διατυπώνονται στο ΠΣ-ΓΛ μέσω των
περιγραφητών αφορούν επικοινωνιακές γλωσσικές ικανότητες, όπως αυτές περιγράφονται
στο Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Γλώσσες (Συμβούλιο της Ευρώπης, 2020).
Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη ότι σημαντικό ποσοστό της επικοινωνίας των εφήβων
σήμερα πραγματοποιείται με τη χρήση των νέων τεχνολογιών, το ΠΣ-ΓΛ επιχειρεί να
συνδέσει την επικοινωνιακή επάρκεια στην ξένη γλώσσα με τον ψηφιακό γραμματισμό των
μαθητών/-τριών του Γενικού Λυκείου. Ως εκ τούτου, στην περιγραφή των επιμέρους
γλωσσικών επικοινωνιακών ενεργειών ή δράσεων επιχειρείται η συμπερίληψη
περιγραφητών του Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς για τις Γλώσσες (Συμβούλιο της
Ευρώπης, 2020) και του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Ψηφιακής Επάρκειας των Πολιτών
(Συμβούλιο της Ευρώπης, 2017) - επισυνάπτεται το Νέο του 2022 - που έχουν σχέση με τη διαδικτυακή επικοινωνία και τη
χρήση των νέων τεχνολογιών.
Το ΠΣ-ΓΛ εστιάζει στην ενίσχυση των παρακάτω επικοινωνιακών ικανοτήτων:
− κατανόηση γραπτού λόγου
− κατανόηση προφορικού λόγου
− παραγωγή γραπτού λόγου
− παραγωγή προφορικού λόγου
− διάδραση (προφορική και γραπτή)
− διαμεσολάβηση (προφορική και γραπτή)
− διαδικτυακή επικοινωνία (προφορική και γραπτή)
Προκειμένου να επιτελέσουν συγκεκριμένες γλωσσικές επικοινωνιακές ενέργειες ή
δράσεις, οι μαθητές/-τριες της ξένης γλώσσας βασίζονται σε διάφορες ικανότητες
(γλωσσικές, παραγλωσσικές κ.ά.) που έχουν αναπτύξει στη διάρκεια των ετών. Πιο
συγκεκριμένα, η επικοινωνιακή γλωσσική ικανότητα συνδέεται, μεταξύ άλλων, με
γλωσσικές, κοινωνιογλωσσικές και πραγματολογικές ικανότητες, τις οποίες αξιοποιούν οι
χρήστες μιας γλώσσας για την πραγμάτωση των επικοινωνιακών τους προθέσεων. Στο ΠΣΓΛ δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη:
α) της λεξιλογικής ικανότητας, δηλαδή της
γνώσης και της ικανότητας χρήσης των λεξικών και γραμματικών στοιχείων μιας γλώσσας,
β) της κοινωνιογλωσσικής ικανότητας που αφορά τη γνώση και τις δεξιότητες που
απαιτούνται για την κατάλληλη κοινωνικά χρήση μιας γλώσσας και
γ) της πραγματολογικής
ικανότητας που σχετίζεται με την παραγωγή προφορικού ή γραπτού λόγου για την επίτευξη
συγκεκριμένων επικοινωνιακών λειτουργιών.
Με βάση τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι στο ΠΣ-ΓΛ προδιαγράφονται τα στοιχεία
του γνωστικού αντικειμένου που πρέπει να διδαχθούν και όχι το πότε ακριβώς ή το πώς θα
διδαχθούν, εφόσον ο επιμερισμός της ύλης, οι μέθοδοι, οι τεχνικές διδασκαλίας κ.λπ.
καθορίζονται από παράγοντες που έχουν άμεση σχέση με το μαθητικό δυναμικό και τα
διαφορετικά περιβάλλοντα μάθησης. Από τα επίπεδα γλωσσομάθειας της εξάβαθμης
κλίμακας του Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς για τις Γλώσσες, τα προβλεπόμενα για την εκπαίδευση στο Γενικό Λύκειο είναι τα εξής: Α2, Β1, Β2 και Γ1.
Μπορείτε να κατεβάσετε τα αρχεία που σχετίζονται με το Πρόγραμμα Σπουδών για τις Ξένες Γλώσσες στο Γενικό Λύκειο (ΠΣ-ΓΛ) απο εδώ!